نجاست مسکر مایع

زمان مورد نیاز برای مطالعه: ۸ دقیقه
دانلود مقاله به صورت PDF

از مباحث اختلافی بحث نجاست مسکر مایع است که در این زمان بیش از هر وقتی مبتلی بِه میباشد چرا که در بسیاری از محصولات آرایشی و بهداشتی، الکل موجود است.

در این مطلب ابتدا متن را به احادیث مربوطه مزین کرده و سپس نظر مرحوم کرمانی اع را بیان میکنم. و در آخر با بررسی انواع الکل ها نتیجه گیری خواهیم کرد.

برخی از احادیثی که مسکر مایع را نجس دانسته و یا بر شستن آن تأکید دارد:

۱- قال علیه السلام لاتصل فی بیت فیه خمر و لا مسکر لان الملئکه لاتدخله و لاتصل فی ثوب قد اصٰابه خمر او مسکر حتی تغسله.

ت:امام علیه السلام فرمودند: در خانه ای که در آن شراب یا هر مسکری باشد نماز نخوان چراکه ملائکه داخل آن خانه نمیشوند و در لباسی که به آن شراب یا هر مسکری اصابت کرده نماز نخوان تا اینکه آن را بشویی.

۲- فی حدیثٍ قال ایده الله تعالی و الخمر و نبیذ التمر و کل شرابٍ مسکر نجس اذا اصاب ثوب الانسان شیئ منه قَلّ ذلک ام کثر لم یجر فیه الصلاه حتی یغسل باالماء.

ت: امام علیه السلام میفرمایند:شراب انگور و شراب خرما و هر نوشیدنی مست کننده ای نجس است. زمانی که چیزی از آن به لباس انسان اصابت کند کم یا زیاد، با آن نمیتوان نماز خواند مگر اینکه با آب شسته شود.

۳-  قال علیه السلام اذا اثاب ثوبک خمرٌ او نبیذٌ مسکرٌ فاغسله ان عرفت موضعه و ان لم تعرف موضعه فاغسله کله فان صلیت فیه فاعد صلاتک.

ت:امام علیه السلام میفرمایند: زمانی که به لباست شرابی یا نبیذ مسکری اصابت کند پس باید آن را بشویی اگر موضعش را بدانی و اگر موضعش را ندانی تمام لباس را بشوی.پس اگر در آن نماز خوانده ای نمازت را اعاده کن.

۴-  سئل ابوعبدالله علیه السلام عن الذی یعیر ثوبه لمن یعلم انه یأکل الجری او یشرب الخمر فیرده ایصلی فیه قبل ان یغسله قال لایصلی فیه حتی یغسله.

ت: از امام صادق علیه السلام سوال شد در مورد کسی که لباسش را عاریه داده به کسی که میداند مار ماهی میخورد یا شراب مینوشد، پس هنگامی که لباس را پس داد آیا میتوان قبل از اینکه شسته شود در آن نماز خواند، امام فرمودند در آن نماز نخواند تا اینکه شسته شود.

برخی از احادیثی که مسکر مایع را نجس ندانسته و تأکیدی بر شستن آن ندارد:

۱- قیل له ان اصاب ثوبی شئ من الخمر ا صلّی فیه قبل ان اغسله قال لا بأس ان الثوب لایسکر.

ت: گفته شد به امام علیه السلام که اگر چیزی از شراب به لباسم اصابت کند آیا در آن نماز بخوانم قبل از اینکه آن را بشویم. امام فرمودند اشکالی ندارد چراکه لباس مست نمیکند.

۲- سئل عن الخمر و النبیذ المسکر یصیب ثوبی فاغسله او اصلی فیه قال علیه السلام صل فیه الا ان تقذره فتغسل منه موضع الاثر ان الله تبارک و تعٰالی انما حرم شربهمٰا.

ت:سوال شد از شراب انگور و خرمای مسکر که به لباسم اصابت کرده. پس آن را بشویم یا در آن نماز بخوانم، امام علیه السلام فرمودند در آن نماز بگذار مگر اینکه آن را چرکین کرده باشد، پس در این صورت موضع اثر را بشوی. همانا خداوند تبارک و تعالی نوشیدن آن دو را حرام کرده.

۳- سألته امرأه صٰالحه فقالت انی اتطیب لزوجی فیجعل فی المشطه التی امتشط بهٰا الخمر و اجعله فی رأسی قال علیه السلام لا بأس.

ت:زن صالحه ای از امام علیه السلام سوال کرد، گفت من خودم را برای شوهرم خوشبو میکنم، لذا در شانه ای که با آن شانه میکنم شراب قرار میدهم و آن را در سرم میگذارم، امام علیه السلام فرمود اشکالی ندارد.

۴- سئل عن المسکر و النبیذ یصیب الثوب قال علیه السلام لا بأس.

ت:سوال شد از امام علیه السلام در مورد مسکر و شراب خرما زمانی که به لباس اصابت کند، فرمودند اشکالی ندارد.

۵- قیل له انا نخالط الیهود و النصٰاری و المجوس و ندخل علیهم و هم یأکلون و یشربون فیمر سٰاقیهم فیصب علی ثیابی الخمر فقال علیه السلام لا بأس به الا ان تشتهی ان تغسله لاثره.

ت: به امام علیه السلام گفته شد که ما با یهود و نصاری و مجوس قاطی هستیم و بر آنها وارد میشویم در حالی که میخورند و میاشامند. پس ساقی ایشان رد میشد و بر لباس من شراب اصابت کرد، پس امام ع فرمودند اشکالی ندارد مگر اینکه بخواهید برای اثر آن لباستان را بشویید.

۶-  سئل ابوجعفر و ابوعبدالله علیهما السلام فقیل لهما انا نشتری ثیابا یصیبهٰا الخمر و ودک الخنزیر عند حاکتها انصلی فیهٰا قبل ان نغسلهٰا فقالا نعم لا بأس انما حرم الله اکله و شربه و لم‌یحرم لبسه و مسه و الصلوه فیه.

ت: از امام باقر و امام صادق علیه السلام سوال شد که ما لباسی خریدیم که هنگام بافتن آن به آن شراب و چربی خوک برخورد کرده، آیا قبل از اینکه آن را بشوییم در آن نماز بخوانیم؟ پس امام علیه السلام فرمودند بله اشکالی ندارد. همانا خداوند خوردن و آشامیدن آن را حرام کرده، نه پوشیدن و مسّ و نماز خواندن در آن را.

در جمع احادیث فوق مرحوم کرمانی اع میفرمایند:

الاخبار کما تری مختلفه و کثره اخبار جانب لیست من اسباب الترجیح کما ظنوا و لیس الترجیح بها منصوصا و المنصوص المجمع علیه و ترجیحه علی النادر و لیس اخبار الطهاره بنادره و لا کتاب مجمع علی تأویله فی المقام و لا سنه جامعه و لیس اخبار الطهاره اولی بالتقیه من اخبار النجاسه اذ کما نقل معظم العامه علی النجاسه و ولع السلاطین بشربها لایصیر باعثا علی الفتوی بطهارتها فان السلاطین کان دینهم دین علمائهم فاخبار النجاسه اولی بالتقیه و لکن لیس فتویهم بحیث یعرف منه صدور اخبار النجاسه ایضا تقیه فانا لانعرف فی زماننا اجماعهم او ما هم الیه امیل الا قلیلا فباب هذا الترجیح ایضا مسدود و لا ضروره علی احد الطرفین و الاجماعات المنقوله عندنا حجه لمحصلها و لم‌یصل الینا نص فی اتباع الاجماع المنقول و هو درایه لا روایه و لیس فی المقام ترجیح انصافا الا کون اخبار النجاسه احوط و القول بوجوب الاحتیاط مع ما یعارضها یخالف الاحتیاط فلیس شی‌ء احوط و لا اوسع من رد علم ذلک کله الی العالم علیه السلام و الاخذ بما وسع من الامر فبایهما اخذت من باب التسلیم وسعک فلو غسلت ما اصابک منها تنزها و ترکت ان ترکت رخصه و تسلیما لم‌تکن اثما و لو اجتنبت منها احتیاطا من دون ایجاب هو الاحوط الاولی و الله العالم بحقایق احکامه.

همچنین میفرمایند:

اعلم ان کل موضع امر بغسل ما اصابه الخمر من الاوانی فیحتمل انه للحذر من شربها مع ما فی الاناء و اختلاطه بالحرام فلایدل علی النجاسه و کذلک اذا امر بغسلها عن الثوب فلایدل علی النجاسه فانا نری انه نهی عن الصلوه فی بیت فیه خمر لان الملئکه لایدخله فاذا کانت علی الثوب لاتحف الملئکه بلابسه فنهی عن الصلوه فیه لاجل اجتناب الملئکه و الدال علی الرخصه لاجل الطهاره و اذا جاء الاحتمال بطل الاستدلال.

بطور خلاصه:

در این مورد احادیث مختلف است، زیاد بودن احادیث به طرفی یا اجماع برخی از علما سبب ترجیح نبوده و حجت نیست. و اینکه عده ای احادیث طهارت مسکر مایع را حمل بر تقیه کرده اند، مرحوم کرمانی اع این نظریه را مردود دانسته، چرا که بیشتر علماء سنی نیز حکم به نجاست داده اند و اگر تقیه را بخاطر میل سلاطین به نوشیدن مسکرات بدانیم نیز نامربوط است چرا که دین سلاطین دین علماء ایشان است، لذا اگر به حمل احادیث بر تقیه باشد، احادیثی که حکم به نجاست مسکر مایع داده است اولی به تقیه میباشند، اگر چه بر نجاست نیز اجماعی در بین علماء اهل تسنن نبوده و در این جهت نیز تقیه جایگاهی ندارد.

اما احادیثی که امام علیه السلام به شستن ظرفی که در آن شراب بوده امر کرده اند، دلیل بر نجس بودن آن نیست چرا که احتمال میرود به جهت حذر کردن از اختلاط چیزی که در آن ظرف ریخته میشود با شراب حرامی که در آن بوده، باشد.

و همچنین، احادیثی که امر به شستن لباس کرده اند نیز دال بر نجاست آن نیست، چنانکه نماز در خانه ای که شراب در آن باشد نیز نهی شده، به جهت اجتنابی که ملائکه از آن دارند. لذا لباس را نیز امر به شستن کرده اند تا باعث اجتناب ملائکه نشود، و احادیثی که حکم به رخصت داده اند بخاطر پاکی آن است.

نتیجه اینکه به نظر مرحوم کرمانی اعلی الله مقامه، احادیثی که حکم به شستن لباس از مسکر مایع داده اند، موجب احتیاط و پاکیزگی است، آن هم نه بخاطر نجاست بلکه بخاطر دور نشدن ملائکه و نزول خیرات. و این احتیاط نیز واجب نیست چرا که امام علیه السلام فرموده اند  فبایهما اخذت من باب التسلیم وسعک.

و مجموعاً با در نظر گرفتن مطالب فوق و احادیث متفاوت در آن، میتوان گفت که استفاده از مسکر مایع کراهت دارد. البته در خوردن آن اختلافی نبوده و قطعا حرام است.

و اما در بین الکل ها، تنها اتانول قابل خوردن بوده و مسکر است، یعنی الکلی که در شربت های دارویی استفاده میشود در عین حرام بودن،  آغشته شدن آن به لباس نیز کراهت دارد. اما متانول که به عنوان ضد یخ، حلال و سوخت کاربرد دارد خوردنی نیست، لذا استعمال آن کراهتی ندارد، همچنین الکل دناتوره که در عطر و ادکلن ها استفاده میشود نیز کراهتی ندارد، چرا که با تغییراتی که در آن صورت گرفته کشنده بوده و مست کننده نیست.

منصف

منصف

یک دوستار آل محمد علیهم السلام که سعی بر نگاه منصفانه دارد

۶ دیدگاه‌

  1. Avatar صالح گفت:

    سلام. چقدر خوب میشد کلا احادیثی رو که میزارید همراه با ترجمه باشه تا ما که عربی بلد نیستیم بتونیم استفاده مستقیم کنیم از روایات.

  2. Avatar هومن گفت:

    حدیث پنجم از أحادیث عدم نجاست مسکر کلمه مجوس را از ترجمه حذف کردید !؟ از روی مداهنه و مجامله بوده !؟ مجوس آتش پرست از یهود و نصارى بدتر هستند الحمدلله که کشور ما از شر مجوسان که نکاح با محارم را جایز می دانستند و با بول گاو وضوء می گرفتند خلاص شد و به شریعت غرّای محمدی صلى الله علیه و سلم منور گردید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سه × چهار =

وبسایت مکارم الابرار تا اطلاع ثانوی تعطیل میباشد