عزاداری و نوحه خوانی در شیخیه
روضه خوانی و عزاداری در شیخیه جایگاه بخصوصی داشته و از دیرباز تا کنون سعی بلیغی در آن دارند. چنانکه در تمامی موقوفات، بخشی از اهم مصارف آن را به عزاداری سید الشهدا علیه السلام اختصاص داده اند. البته در این مورد نیز مانند سایر مسائل تفاوت هایی با سایر شیعیان داشته که به بعض آن اشاره میکنیم.
اولین تفاوت در محتوی است که سعی بر مستند خوانی داشته و در این مورد مرحوم حاج محمد کریم خان کرمانی اع با نوشتن کتاب مقتلی مبتنی بر روایات، محتوای روضه خوان ها را فراهم نمودند (مقتل مذکور از کتابخانه وبسایت قابل دانلود است) و از همان ابتدا بسیار توصیه به مستند خوانی و اجتناب از خواندن شایعات و مصیبات بی اساس مخصوصا مواردی که اثبات ذلتی برای اهل بیت علیهم السلام میکند، مینمودند.
از جمله در موعظه محرم الحرام ۱۲۶۶ میفرمایند:
و چون مناسب آمد و چاره هم نیست و امام سلام الله علیه میفرماید اذا ظهرت البدع فی الدین و لمیظهر العالم علمه الجمه الله بلجام من النار یعنی هرگاه بدعتها در دین خدا آشکار شود و شخص عالم علم خود را اظهار ننماید خداوند عالم دهن های از آتش بر سر او خواهد زد و میترسم اگر هیچ نگویم این آیه درباره ما صادق آید که خداوند عالم میفرماید لولا ینهی هم الربانیون و الاحبار عن قولهم الاثم و اکلهم السحت یعنی چرا علمای ربانی ایشان را منع نکردند از سخن گناه گفتن و مال سحت خوردن پس لابد باید گفت و من هم میگویم ولکن بعضی را که مراعات آداب و شرایط این امر را مینمایند استثناء میکنم و اسم کسی را هم نمیبرم و عرض میکنم که شیطان ملعون در نهایت زیرکی و فطانت است و جمیع هم خود را در تضییع امر ولایت میکند و دزد بیخبر نیست که به کاهدان افتد و به نهایت به راه و رسم خانه دین عارف است و او را به سایر اهل ملل و نحل کاری نیست و او را به سایر عبادات اعتنائی نی و غایت سعی و کوشش او در امر تخریب و تضییع همین امر است و تمامی غدر و مکر و حیله و وسوسه خود را در این باب بکار میبرد که بر صندوقخانه دین تو زند و آن گوهر گرانبهای ولایت را از تو بدزدد پس چون خبیث دانست مصیبت آن بزرگوار اصل و منبع ولایت است پس تمامی سعی و کوشش و جمعیت و لشکر خود را در تضییع این امر صرف نموده و بطوری این امر را ضایع کرده است که تقریر نمیتوان کرد و این امر بجایی کشیده که میدانید. امری که اعظم عبادات و اقرب قربات است طوری شده است که بر سر هر کوچه و بازار و در میان هر میدان و بر کنار هر مزبله افتاده است والله بر بی اعتنائی امر مصیبت آن بزرگوار بیشتر باید گریست از گریه بر خود آن بزرگوار. مقامی که منصب حکمای بالغین و علمای راسخین بوده است هر طفلی و هر ساده و هر جاهلی و هر گدا و درویشی و زنان و سفیهان متصدی شده اند و در کنار هر مزبله و بر سر هر راه انداخته اند و آن را وسیله امر معاش خود نموده اند هر قلندر و گدایی و هر کشکول بدستی در میان هر میدان و بازار بر در خانه ها دست آویز خود نموده و چراغ طلب میکند و امر گدایی خود را میگذراند. از اینها گذشته کسانی که خود را معقولتر از اینها میدانند و در مجالس و محافل و تکایا و خانه ها متصدی این امر میباشند آنها چرا اینطور دامن بیحیائی را بر کمر زده از خدا و پیغمبر و ائمه و اولیاء و علماء و سایر خلق خدا اصلا شرم و حیا نمیکنند و نهایت اهانت و بیاعتنائی به این امر مینمایند و هرگونه اهانت و مذلت از برای امام خود روا میدارند میبینی که در مجلس پنجاه نفر بر منبر حضرت پیغمبر صلی الله علیه و آله بالا میروند و هریک انواع افترا و دروغ بر خدا و انبیاء و ائمه هدی سلام الله علیهم میبندند این بالا رود و فرود آید آن دیگری بالا رود و فرود آید و دیگری و دیگری و تهمتها و ذلتها بر ائمه خود نسبت میدهند خیالش منبر به جست و خیز است گاه گوید که عابدین غلام است گاه گوید که فاطمه کنیز است نمیدانم این چه بیحیائی و بیشرمی است نه از خلق شرمی و نه از خدا آزرمی تحقیقات و افادات هم مینمایند مثلا یک دروغ عنوان میکند و میگوید این متعلق به علماست و دروغی دیگر عنوان کرده میگوید متعلق به سادات است یک گلوله به این میزند و یکی به آن و میگوید از احادیث استنباط کردهام تو چه میدانی احادیث کدام است و استنباط یعنی چه استنباط شغل علمای راسخین و حکمای ربانیین است جمعی جاهل بیسواد از پی این عمل برآمدهاند و هریک دروغی چند بر خدا و رسول میبندند و منبر حضرت پیغمبر صلی الله علیه و آله را غصب کرده اند و به ناحق بر او بالا میروند و حرمت آن را بکلی ضایع کرده اند و حال آنکه هنوز پیرزنان رعایت حرمت منبر آن بزرگوار را مینمایند و گاهی نذری و نیازی میکنند والله این مقام مقام خطیری است و این بی اعتنائیها و افتراها بزرگترین گناهان است والله نمازها و سایر عبادتها را به این واسطه فاسد میکنند حتی آنکه در حدیث است که افترای بر خدا و رسول وضو را میشکند و من چگونه بزرگی این گناه را تحدید کنم و توصیف نمایم و حال آنکه خداوند عالم بیان نفرموده است مگر اینکه کلمه ای در کتاب همایون خود فرموده است در خصوص این امر و من هم همان را از برای شما میخوانم و دیگر عرض نمیکنم که بر آن چه متفرع میشود شما خود نتیجه آن را بگیرید میفرماید و من اظلم ممن افتری علی الله کذبا یعنی کیست ظالمتر از کسی که افترا زند دروغ را بر خداوند عالم پس آخر شرمی و حیائی، در مجالسی که علما نشسته اند هرچه میرسد گفتن یعنی چه و هر دروغی و تهمتی بر خدا و رسول و ائمه بستن یعنی چه این کتابها که شما دیده اید مردمان دیگر هم که در مجالس نشسته اند دیده اند و این دروغها که ذکر میکنید میفهمند و برمیخورند صاحب چنین گناه را غیبت از برای او نیست زیرا که هرکس علانیه مرتکب فسقی شود غیبت از برای او نیست و کدام فسق از افترای بر خدا و رسول عظیم تر و کدام علانیه از این علانیه تر که در حضور هزار نفر به فسق خود فریاد کند وانگهی بر بالای منبر وانگهی در حضور علما،
به سر مناره اشتر بشد و فغان برآورد
که شدم نهان در اینجا نکنیدم آشکاراهیچیک را نه علمی و نه حکمتی و نه سوادی مثل زنان سرخاب زده و زینت کرده خود را به زینت عمامه و عبا آراسته اید و بر مقام خطیری برآمده اید و امر عظیمی را مرتکب شده اید پس باید نهایت دقت و احتیاط را مراعات نمایید.
تفاوت دیگر در سنت هاست که از تمامی سنن غیر شرعی مانند شبیه خوانی و استفاده از طبل و سنج اجتناب کرده و همینطور اعمالی مانند قمه زنی که موجب وهن مذهب و آسیب رساندن به خود میباشد را به علت بدعت بودن آن و با استناد به آیات و روایاتی مانند لاٰ تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَى اَلتَّهْلُکَهِ جایز ندانسته و به عمل نمی آورند و تنها به سنن شرعی و آنچه از اهل بیت علیهم السلام وارد شده بسنده میکنند.
همچنین حال حاضر در سبک نوحه و سینه زنی ها عمدتاً از سبک های سنتی استفاده کرده و سبک های جدیدی که معمولا مداح های امروزی از آهنگ های پاپ و امثال آن برداشت کرده و ماهیت عزاداری را تغییر داده و با غنا ممزوج نمدوه اند، اجتناب مینمایند.
و از دیگر تفاوت های ظاهری نپوشیدن لباس سیاه است که کراهت پوشیدن آن را در عزای آن حضرت بر طرف ندانسته و معمولا هیئات شیخیه در کرمان و موکب بنی عامر در بصره از لباس سفید در عزاداری و سینه زنی ها استفاده میکنند.
در آخر که حرف مواکب و هیئات شد خوب است اشاره ای به آن نیز بکنم.
بزرگترین مجموعه عزاداری شیخیه مربوط به موکب بنی عامر بصره است که به عنوان مثال در مراسم اربعین سید الشهدا علیه السلام جمعیتی بیش از صد هزار نفر مجتمع شده و تمام بین الحرمین مملوّ از جمعیت ایشان میشود. قسمتی از مراسم ایشان را در کانال آپارات مکارم الابرار میتوانید ببینید.
همچنین در کرمان نیز از سال ۱۳۸۰ حسینیه معظمی تحت عنوان حسینیه ابراهیمیه در کرمان موجود است که از پرجمعیت ترین حسینیه های کرمان بوده و همه ساله عزاداری شیخیه در این مکان برگذار میگردد. پیش از آن نیز معمولا در بنای مدرسه ابراهیمیه و مسجد حاج آقا علی که هر دو از ابنیه تاریخی مشهور کرمان است مراسمات برگذار میشده است. تصاویر مکان های مذکور را در بخش گالری وبسایت میتوانید ببینید.
أعظَمَ اللهُ اجورَنا بمُصابِنا بِالحُسَینِ عَلیهِ السّلام، وَ جَعَلَنا و ایّاکُم مِنَ الطّالِبینَ بِثارِهِ مَع وَلیّهِ الامامِ المَهدیِّ مِن آلِ مُحَمَّدٍ عَلَیهِمُ السَّلام
و لازم به ذکر است که عزاداران ایرانی شیخی، مردهایشان با صورت چپه‌تراش و کت و شلوار و زن‌ها با حجاب‌های آنچنانی در کوچه و خیابان‌های کرمان و … حاضر می‌شوند.
همیشه در شیعیان گناه کار نیز بوده و قطعا مورد شفاعت ائمه علیهم السلام قرار خواهند گرفت
حدیثی از امام باقر علیه السلام وارد شده که یکی از ناصبی ها و مخالفین شیعه خدمت امام باقر(ع) رسید و عرض کرد : بعضی از دوستان و شیعیان شما خودشان را به شما نسبت می دهند ولی گناه هم می کنند.
حضرت فرمود : إن شاءالله توبه می کنند و دست از گناه بر می دارند و خدا هم آنها را می بخشد.
سائل گفت : بعضی از آنها را می شناسم که این ها بدون توبه می میرند !
حضرت فرمود : خدا او را در دنیا به درد و بلا و مَرَضی مبتلایشان می کند که آن درد و بلا کفارۀ گناه شان می شود.
دوباره آن شخص عرض کرد : بعضی از آنها را می شناسم که به هیچ درد و بلا و مرضی هم مبتلا نمی شوند.
حضرت فرمودند : به همسایۀ بدی مبتلا می شوند که آن همسایه او را اذیّت می کند و این کفارۀ گناهان شان می شود.
دوباره گفت : بعضی از آنها به همسایۀ بد هم مبتلا نمی شوند.
حضرت فرمود : خداوند او را به زن بد اخلاق و اگر فرد زن باشد به شوهر بد اخلاق و یا فرزند بد اخلاقی دچار می کند که او را اذیت می کند و این کفارۀ گناهان او می شود .
باز آن فرد ناصبی گفت : بعضی از آنها به آن هم مبتلا نمی شوند.
حضرت فرمود : مبتلا به فقر می شوند و تنگ دستی کفارۀ گناهان شان می شود.
آن فرد گفت : بعضی از این ها به فقر هم مبتلا نمی شوند.
حضرت فرمودند : ( علی رغم انفک …) به کوری چشم تو ما آنها را شفاعت می کنیم.
همچنین عمر صاحب سابری از امام صادق علیه السلام چنین روایت میکند:
قال: قلت لأبی عبد الله ع انی لأرى من أصحابنا من یرتکب الذنوب الموبقه فقال لی یا عمر لا تشنع على أولیاء الله ان ولینا لیرتکب ذنوبا یستحق [بها] من الله العذاب فیبتلیه الله فی بدنه بالسقم حتى یمحص عنه الذنوب فان عافاه فی بدنه ابتلاه فی ماله فان عافاه فی ماله ابتلاه فی ولده فان عافاه فی ولده ابتلاه فی أهله فان عافاه فی أهله ابتلاه بجار سوء یوذیه فان عافاه من بوائق الدهور شدد علیه خروج نفسه حتى یلقى الله حین یلقاه و هو عنه راض قد أوجب له الجنه.
سلام جناب آقای بنده خدا
در باره ایراد شما به نحوه پوشیدن لباس شیخیه که مردانشان کت شلوار و زنانشان آنچنانی…
عرض میکنم از شما برادر گرامی جای تعجب است .کجای قرآن و احادیث آمده که کت شلوار پوشیدن حرام یا مکروه و یا گناه است .مگر غیر شیخیه کت شلوار نمی پوشند. مگر اصولیین که مسولین کشور ایران هستندو ادعای نمایانگر اسلام را میکنند کت شلوار نمی پوشند شما اگر ملاحظه بفرمایید مسئولین مجمع تشخیص مصلحت نظام و و نماینده گان مجلس شورای اسلامی
و مسئولین سایر موسسات دولتی غیر از آنهایی که معمم نیستند همه کت شلوار نمی پوشند هر ایرادی که ما برای اینها داریم باید به شیخیه هم همان را داشته باشیم. و یکطرفه قضاوت نکنیم.
و اما در باره پوشیدن لباس خانمهای شیخیه .
خداوند در قرآن فرموده خانمها غیر از قرص صورت و دستها و پاها همه جای بدن را باید بپوشانند بنده بخاطر کاری و ماموریت که زیاد به کرمان سفر میکنم شیخیه را از نزدیک خوب میشناسم باید بگویم که تنها و فقط خانمهای شیخیه هستند که حجاب کامل را رعایت میکنند نه مثل بعضیها روسری مانتو و نه مثل بعضی دیگر مثل سلفی ها یک چشمشان را می پوشاندند و دیگری را بیرون می گذارند بلکه جز قرص صورت و دستها و همه جای بدن را میپوشانند بلی مثل بعضیها چادر سیاه که در شرع از پوشیدن آن نهی فرموده اند نمی پوشند بلکه بیشتر از رنگ سرمه ای و طوسی نمونه دار استفاده میکنند. ایکاش همه خانمها مثل خانمهای شیخیه چادر سر میکردند و آن را زیر چانه با سنجاق میبستند که چادر هر لحظه نیفتد که لباسهایشان دیده شود و همه جای بدن را می پوشاندند.
اما در باره زدن ریش با تیغ که اینها گناهانی هستند که ضررش به خود شخص برمیگردد و جواب اش را آقای منصف از احادیث دا ه اند.
اما برای یادآوری شما برادر گرامی و تذکر به خود بنده میخواستم عرض کنم که گناهان دو جور است.
اولی گناهانی هستند که ضررش به خود شخص برمیگردد مثل بموقع نخواندن نماز یا قضا شدن نماز یا خوردن روزه یا ترک نماز و روزه نعوذبالله و یا زدن ریش با تیغ و امثالهم که اینها گناهانی هستند که ضررش به خود شخص برمیگردد و اگر کسی دوستی محمد آل محمد را داشته باشد و توبه کند خداوند به خاطر محبت به ایشان توبه ایشان را قبول کرده و خواهد بخشید.
دوم گناهانی است که ضررش به برادران و خواهران دینیمان میرسد مثل غیبت کردن مال و مال حرام خوردن و بین دوتا خانواده و طائفه را به هم زدن و دشمنی انداختن و گرانفروشی و روباهایی که میگیرند و تهمت زدن مخصوصا تهمت و افترا بستن به علمای ربانی و با این کارشان تفرقه و دشمنی بین شیعیان انداختن و تکفیر کردن علمای ربانی یا یک مکتب دوازده امامی در باره مسائل نظری مثل جسمانی بودن معاد یا انتقاد به رکن رابع که منظور از آن دوستی دوستان خدا و دشمنی دشمنان خداست
و یا اعتقاد به وحدت ناطق که منظور از آن در بین کاملین و نقبا یکی از آنها نایب خاص امام علیه السلام و از طرف آنحضرت ناطق است و بقیه صامت و از طرف این نایب خاص باید حرف بزنند.. مثلا در زمان عثمان بن سعید و پسر ایشان محمد عثمان هم از کاملین بودند ولی تا زمانی که پدرشان در قید حیات بودند صامت بودند و از طرف ایشان روایت میکردند . وقتی پدرشان از دنیا رفت ایشان از طرف امام علیه السلام بعنوان نایب خاص و قطب کاملین و ناطق انتخاب شدند. و غیره. که اینوع گناهان آمرزیده نخواهد شد و در برزخ این نوع اشخاص معذب خواهند شد ودر قیامت شاید آمرزیده و مورد شفاعت قرار بگیرند ولی گناهانی مثل تکفیر های بیجا و تهمت به علمای ربانی یا یک مکتب دوازده امامی و با اینکار دشمنی بین شیعیان انداختن و غیره نه در برزخ و نه در قیامت آمرزیده نخواهد شد بلکه عذاب ابدی را خواهند چشید.
بحر حال اگر ما در بین مکتب اخباری و مکتب اصولی و مکتب شیخی اشخاصی را دیدیم که مرتکب گناهی هستند که ضررش به خود شخص برمیگردد. نباید متعرض آنها بشویم و ایراد بگیریم.
و لی اگر مرتکب گناهان دومی بشوند یا آنها را نصیحت باید بکنیم یا از آنها دوری کنیم که شریک گناهان ایشان نشویم .
خداوند را میخوانیم بحق محمد آل محمد به همه ما توفیق معرفت و محبت عنایت بفرماید که اسرار همه شیعیان دوازده امامی را فاش نکنیم بلکه آنها را دوست بداریم چه شیخی و چه غیر شیخی. و هر کس دشمنی بین شیعیان دوازده امامی میاندازد از آنها دوری کنیم. اللهم آمین
آمین
جزاکم الله خیرا
بسیار جامع و شافی بود
انشاءالله بین تمام مسلمانان جهان بخصوص شیعیان وحدت جهانی باشه دیگه هیچ وقت شاهد تفرقه افکنی نباشیم به آبروی امام زمان